Column Vivianne 4-2023

De wind maakt golfjes op de Maas. Ik stap op de Aw Brögk van mijn fiets om er even van te genieten. De winterjas is eindelijk opgeruimd en een likje zonnebrandcrème op de snuit is geen overbodige luxe. “Juf, waarom heb jij een spijkerbroekjas aan?” vroeg een kleuter vanochtend. Ja, mijn trouwe jeansjasje kan weer. ’s Ochtends om half acht op de fiets is het eerlijk gezegd nog bibberen maar ik ben hélémáál klaar met die dikke winterspullen. Niks fijner dan mijn spijkerbroekjas.

Ik sta nog naar die golfjes te kijken als de bel van de brug rinkelt en deze langzaam omhoog gaat. Altijd leuk om te zien dat toeristen er dan niet meer op durven.

Daar boven de Maas overdenk ik de afgelopen weken. Het was druk. En veel. Hollen en draven en zorgen. Zowel privé als op school. Kinderen waar je van wakker ligt. Zowel privé als op school. De achtste groepers maakten hun eindtoets. Ze zwoegden en zweetten, waren nerveus. Zo’n toets veroorzaakt bij veel kinderen stress en angst. Ik herinner me mijn eigen eindtoets nog, in wat toen de zesde klas was. Bij het ontbijt mocht ik thee drinken omdat ik van de zenuwen de normaal verplichte beker chocomel niet weg gewerkt kreeg. Het gevoel te moeten presteren en dat er veel van een moment afhangt is vreselijk. Jaren later was het eindexamen nog vele malen erger. Eerst had je tentamens, dat zijn nu geloof ik de schoolonderzoeken. Het economie-tentamen had ik, en met mij enkele anderen, zo erbarmelijk gemaakt dat we niet eens aan ons eindexamen zouden mogen beginnen. Waarop onze economieleraar, de schat, ongelofelijk zwaar de regels ging overtreden door ons op een zaterdagochtend bij hem thuis dit tentamen illegaal over te laten doen. Ik weet het nog zo goed, een klasgenootje kwam mij met de auto ophalen. We waren zestien. Ze had geen rijbewijs maar ze mocht gewoon de auto van haar vader nemen. Tot op de dag van vandaag heb ik geen idee waarom mijn ouders mij bij haar lieten instappen. Het is veertig jaar geleden, dus ik kan het nu wel vertellen. De betreffende leraar is al lang met pensioen en kan dus niet alsnog ontslagen worden en het klasgenootje zal inmiddels wel keurig haar rijbewijs hebben. En daar zaten we. Aan de keukentafel met limonade en chocolaatjes. De leraar deed zijn uiterste best om subtiel hints te geven. Wat heeft die man geriskeerd? Uiteindelijk mocht het niet baten want ik zakte als een baksteen en moest een jaar later nogmaals die hele ellende doorstaan. Met bijles voor economie wist ik tot een vier te komen en omdat mijn andere cijfers deze fraaie onvoldoende compenseerden, slaagde ik. In een door mijn moeder genaaide abricot-kleurige jurk en op schoentjes met queeniehakjes, oh wat voelde ik me mooi en blij, mocht ik in De Bonbonnière eindelijk mijn HAVO diploma in ontvangst nemen.

Mijn kinderen heb ik gruwelijk verwend in die periode omdat ik wist hoe ze zich voelden. Van de klassenleraar van mijn zoon kreeg ik de grandioze tip om tijdens de eindexamens maar heel vaak friet met biefstuk voor hem te maken, dan zou hij het wel halen. Nog nooit in zo’n korte tijd zoveel geld aan biefstuk uitgegeven. En mijn zoon zakte.

Wat een vreselijk gedoe, wat een oneerlijkheid, die examens. Die stomme momentopnames. Kinderen zijn geen wandelende toetsuitslagen. Een kind is zoveel meer, heeft zoveel kwaliteiten en talenten. Leraren die een kind jarenlang begeleiden, lesgeven, mee opvoeden, kunnen samen met de ouders én het kind zelf, toch veel beter een richting kiezen waar het kind zich optimaal en veelzijdig verder kan ontwikkelen? Waar het kind gelukkig is en alle mogelijkheden krijgt om uit te groeien tot een volwassene die zich staande kan houden in onze maatschappij, van betekenis kan zijn in onze maatschappij en zich vrij en blij voelt? In plaats van dit te laten afhangen van toetsen en examens.

De brug zakt. Het grote schip dat er net onderdoor voer, laat tegen de kant slaande golven achter. Dat geluid vind ik zo lekker. Het laat me denken aan mijn komende weekje Vlieland. Dan ga ik ook op een boot en heb ik vanuit mijn hotelkamer uitzicht op de Waddenzee. Met hopelijk af en toe een zeehond. Uitwaaien op een Waddeneiland is precies wat ik nodig heb. En wie eindexamen moet doen of een kind in de eindexamens heeft, veel sterkte en succes! Laat die biefstukken zitten maar vergeet niet hem of haar anderszins goed te verwennen! Uiteindelijk komt het allemaal goed. Echt waar.

Vivianne Rijnders©